رزم‌نامۀ «کوه دماوند»، منظومه‌ای پهلوانی ناشناخته از دورۀ صفویه

در سال‌های اخیر و با گسترش حوزۀ مطالعات حماسی، پژوهشگران با شماری منظومه‌های پهلوانی آشنا شدند که تا چندی پیش ناشناخته مانده بود. شاید دلیل عمدۀ این ناشناختگی، زبان عامیانه آن‌ها بود زیرا این دسته آثار که اغلب در ادوار متاخّر سروده شده‌ بودند از میان فرهنگ تودۀ مردم برخاسته بود. منظومۀ «کوه دماوند» یکی از این دسته متون پهلوانی ناشناخته است که ظاهرا به دلیل نزدیکی روایات آن با متون هم دورۀ خود، چندان شهرتی به دست نیاورده و نسخه‌های چندانی از روی آن رونویسی نشده است. با بررسی شواهد متنی و تطبیق ویژگی‌های سبکی این منظومه با متون مشابه، می‌توان زمان تقریبی سرایش آن را به دست آورد. در این مقاله نخست به معرّفی منظومۀ کوه دماوند می‌پردازیم سپس عصر سرایش آن را بررسی و دربارۀ شماری از ویژگی‌های سبکی آن را بحث می‌کنیم.